Case • 12 mei 2017 • Kurt Ostyn

Waarom "een" apotheek weinig toekomst heeft en wat ondernemers hieruit kunnen leren

“Elke 10 dagen sluit een apotheek in Vlaanderen”, zo stond onlangs te lezen in de krant. Dat is veel. Héél veel. Minister De Maggie De Block vindt dat er nog 1500 apotheken moeten verdwijnen. De apotheken die overleven zien hun marge jaar na jaar slinken door het groeiend aanbod aan generische producten en de toenemende concurrentie van webshops en farmaketens waar omzet (verkoop) de enige parameter is.

De apotheker daarentegen zweert bij deskundig advies waardoor de totale loonkost – gediplomeerde apotheek-assistentes kosten heel wat meer dan jonge winkeljuffers – nog extra aan zijn marge vreet. Je hoeft geen glazen bol te hebben om te beseffen dat de apotheek voor grote uitdagingen staat. Het was dan ook een zeer pertinente vraag die ons anderhalf jaar geleden door de Kortrijkse apothekersfamilie Van Poucke werd gesteld:

“Heeft het nog zin te investeren in onze apotheek? Zouden we er, na 122 jaar, niet de brui aan geven en ons enkel toeleggen op onze groothandelsactiviteiten?”

Ons antwoord was klaar en duidelijk:

“Nee, er is inderdaad geen toekomst meer voor een apotheek op de Grote Markt van Kortrijk. Tenzij we er in slagen om niet een Kortrijkse apotheek te blijven, maar apotheek van Kortrijk te worden. Hoger konden we de lat niet leggen. En garanties op succes zijn er nooit.”

Op weg naar een uniek concept voor de nieuwe Crocodile

Het siert de familie Van Poucke dat ze toen niet in een besluiteloze kramp zijn geschoten, maar groen licht gaven voor een totaal nieuw verhaal met unieke concepten en een frisse aanpak. Anderhalf jaar later is Crocodile terug dé apotheek van Kortrijk, klaar voor een nieuwe toekomst.

Het nieuws van de heropening van de Crocodile verspreidde zich razendsnel.

Het klinkt wellicht weinig geloofwaardig maar het persbericht over de opening van de nieuwe Crocodile werd anderhalf jaar geleden geschreven naar aanleiding van een marketing check-up. Na een grondige analyse van het apothekersaanbod en het verzorgingsgebied werd een strategie met tal van nieuwe concepten bedacht.

In plaats van dit in een stevig en dik rapport te gieten, maakten we er een persbericht van en vroegen aan de zaakvoerders:

  • “Wat als … dit persbericht volgend jaar in alle kranten verschijnt naar aanleiding van de heropening van jullie zaak? Zouden jullie daar gelukkig mee zijn?”
  • “Mag Crocodile de eerste ‘snotheek’ van België worden?
  • “Durven we de eerste verdieping ombouwen tot een ‘pharmaseum’ waar alle klanten en toeristen welkom zijn?
  • “Brengen we tegelijk een eigen product op de markt, met onze eigen merknaam?”

Tot onze grote verbazing kwam er weinig overtuigingskracht aan te pas om de familie Van Poucke voor deze strategie te laten kiezen. Integendeel. De ‘goesting’ was er vanaf dag 1!

En ook over een ander belangrijk feit zaten we meteen op dezelfde golflengte. De verbouwing zou niet gebeuren door mensen met ruime ervaring in de inrichting van apotheken. We nodigden interieurarchitect Francis Luypaert uit en gaven hem en zijn team van Ligne Leopard carte blanche om de nieuwe apotheek, sanotheek en pharmaseum uit te tekenen. De enige boodschap die we meegaven, is dat we niet op zoek zijn naar de zoveelste cleane, witte apotheek maar wel naar een huiselijke, tijdloze uitstraling met respect voor het unieke lijnenspel van het gebouw. Francis wist dit meesterlijk te vertalen.

“De enige boodschap die we meegaven, is dat we niet op zoek zijn naar de zoveelste cleane, witte apotheek maar wel een huiselijke, tijdloze uitstraling met respect voor het unieke lijnenspel van het gebouw.”

Over de nieuwe apotheek-sanotheek valt heel wat te vertellen. Het onderstaande persbericht vat dit nog het best samen.

Apotheek, sanotheek én museum: de nieuwe identiteit van Crocodile

Op 5 mei opende apotheek Crocodile aan de Grote Markt in Kortrijk haar nieuwe deuren. De voorbije maanden onderging de gekende Crocodile een ware metamorfose. Hiermee maakt de familie Van Poucke een duidelijk statement: de apotheek van de toekomst is geen anonieme hoogtechnologische supermarkt, maar een huis van vertrouwen waar niet de portemonnee maar wel de gezondheid van elke klant centraal staat.

Informeren, adviseren en ‘soigneren’ zijn de sleutelwoorden. “En dat doe je niet met i-pads, flatscreens of virtual shelfs, maar in de eerste plaats met een persoonlijke aanpak en deskundige medewerkers, apothekers en apothekersassistenten“, zo zeggen vader Xavier, zoon Olivier en dochter Annabel Van Poucke in koor.

Bij het uittekenen van hun plannen wisten ze echter niet dat minister De Block precies diezelfde visie deelt, en nog dit jaar het apothekerslandschap grondig wil hertekenen. Op 20 maart maakte de minister bekend dat ze in haar strijd voor kwaliteitsvolle en toegankelijke farmaceutische zorg het concept ‘huisapotheker’ zal invoeren. Dit wordt een toegankelijk gezondheidscentrum voor preventie en oriëntatie ten dienste van de patiënt en is exact wat Crocodile vanaf 5 mei in hun ‘SANOTHEEK’ zullen bieden. Sanotheek Crocodile wordt hiermee de eerste huisapotheker van het land.

“Sanotheek Crocodile wordt hiermee de eerste huisapotheker van het land.”

En dit is niet de enige primeur waar Crocodile mee kan uitpakken. Naast de allereerste sanotheek is er ook een eigen Kortrijkse handcrème met de merknaam ’KROKODIL’ én een pharmaseum: een museum waar de bewogen geschiedenis van Crocodile en de Grote Markt van Kortrijk door elkaar verweven worden.

Crocodile, sinds 1895 op de Kortrijkse Grote Markt gevestigd, schrijft hiermee 122 jaar later alweer een beetje geschiedenis…

Sanotheek Crocodile: niet zomaar een nieuwe naam en interieur

Apotheek Crocodile was dringend aan vernieuwing toe. Een zoveelste opfrissing van het interieur was voor de eigenaars echter niet voldoende. Samen met marketingstrateeg Kurt Ostyn gingen ze op zoek naar hoe de apotheek van vandaag en morgen er precies moest uit zien.

Daar waar de meeste apotheken vandaag inzetten op technologische snufjes en cleane interieurs, koos de familie Van Poucke er doelbewust voor om ‘de mens’ en zijn ‘gezondheid’ centraal te plaatsen. Het nieuwe interieur straalt dan ook vooral warmte, gezelligheid en gezondheid uit. Technologie en automatisering zijn weliswaar aanwezig, maar bevinden zich hoofdzakelijk achter de schermen. Veel aandacht gaat naar persoonlijk advies, zowel voor farmaceutische producten als schoonheidsproducten. Hiervoor werd in de sanotheek heel veel ruimte voorzien, met zelfs een discreet ‘sanosalon’ op de eerste verdieping.

“Daar waar de meeste apotheken vandaag inzetten op technologische snufjes en cleane interieurs, koos de familie Van Poucke er doelbewust voor om ‘de mens’ en zijn ‘gezondheid’ centraal te plaatsen.”

Om tegelijk een huiselijk en ‘warm’ interieur te kunnen realiseren koos men bewust niet voor een architect met grote ervaring in de apotheekwereld, maar voor een interieurvormgever uit eigen streek. Francis Luypaert zorgde voor een drastische vernieuwing van gevel en interieur, met respect voor enkele historische elementen (zoals de glasramen) maar beantwoordend aan de noden en wensen van de hedendaagse bezoeker

Crocodile is dan ook de voorloper van wat volgens Kurt Ostyn in heel wat steden zal volgen:

“Mede door de opkomst van farma-ketens en webshops en de strengere regelgeving vanwege de overheid zal het aantal apotheken gevoelig dalen. Maar de kwaliteit van de resterende ‘huisapotheken’ zal stijgen. Persoonlijk en vooral deskundig advies zal een belangrijke toegevoegde waarde worden. In tegenstelling tot de verkoop van andere diensten en producten is gezondheid niet iets waar we als mens graag mee experimenteren. De sanotheek van Crocodile vult deze behoefte perfect in. Gezien haar centrale ligging en lange geschiedenis kunnen we Crocodile de stadsapotheek van Kortrijk noemen. Ik vermoed dat in de toekomst elke stad zo’n stadsapotheek zal kennen.”

Hoe ziet zo'n sanotheek eruit?

Voor velen is een apotheek de plaats waar men komt wanneer men ziek is (met of zonder doktersvoorschrift) of men zich ziek voelt. Crocodile doorbreekt dit imago en richt zich meer dan ooit op al wie aandacht heeft voor een goede gezondheid. Bij het binnenkomen kan je als bezoeker niet naast de bekende woorden van de Romeinse dichter Juvenalis kijken: “Mens sana in corporo sano”.

Naast de klassieke apotheek kan je bij Crocodile kennis maken met de allereerste sanotheek van het land. Kenmerkend aan een sanotheek is het ruime aanbod aan gezondheids- en schoonheidsproducten, de aanwezigheid van een familiale apotheek (geen winkelketen) en de grote aandacht voor deskundig en persoonlijk advies.

In de sanotheek vind je naast alle grote merken ook kwaliteitsvolle verzorgingsproducten die weliswaar geen grote bekendheid genieten, maar door de apothekers en specialisten van Crocodile toch werden geselecteerd vanwege hun goede werking. De sanotheek werd ook voorzien van een sanosalon waar klanten in alle discretie een afspraak kunnen maken met de apotheker. Het sanosalon zal tegelijk een ruimte zijn waar merken doorheen het jaar workshops en demo’s zullen geven. Ook dit is een primeur.

“De sanotheek werd ook voorzien van een sanosalon waar klanten in alle discretie een afspraak kunnen maken met de apotheker.”

Geen wachtmerries meer dankzij het ‘CROCO-wachtertje’

Persoonlijk advies kent een keerzijde. Elke apotheek wordt wel eens geconfronteerd met wachtrijen. Ook hiervoor vond Crocodile een oplossing.

Bij het betreden van het apotheekgedeelte krijgt elke bezoeker een ‘CROCO-wachtertje’. Dankzij dit toestelletje –niet groter dan een doorsnee gsm- kan u in alle vrijheid genieten van de sanotheek en het pharmaseum. Wanneer u aan de beurt bent, gaat het ‘CROCO-wachtertje’ oplichten en trillen en wacht de apotheker of apotheek-assistent u op.

Makkelijk, eenvoudig en klantvriendelijk.

CROCO-wachtertjes
Het 'croco'-wachtertje

Een Kortrijks Pharmaseum

Op de eerste verdieping van de sanotheek bevindt zich nu ook een ‘pharmaseum’. De stad Kortrijk trekt steeds meer toeristen aan, die vrij snel de Grote Markt als uitvalbasis opzoeken. Maar veel meer dan een mooie kijk op de belforttoren en de gevel van het stadhuis valt er voor of na een restaurantbezoek op de Grote Markt echter niet te beleven. Gezien de unieke ligging van Crocodile werd daarom beslist om boven de sanotheek een gratis toegankelijk museum te voorzien. In dit pharmaseum is de geschiedenis van Crocodile op een bijzondere manier tentoongesteld.

Pharmaseum Crocodile Kortrijk
Bezoekers in het Pharmaseum

Je komt er tegelijk te weten waar de naam Crocodile vandaan komt, en waarom de krokodil op het brandglasraam boven de inkom een houten stok in de bek houdt… (het mysterie van de krokodil van Crocodile). De fototentoonstelling -waarbij rijkelijk uit het archief van de familie Van Poucke en het Kortrijks stadsarchief werd geplukt- toont de bewogen geschiedenis van de apotheek en de Grote Markt: een unieke kijk op een stad die tweemaal door een Wereldoorlog in het hart werd geraakt. 

De opmerkelijke geschiedenis van de Crocodile werd ter gelegenheid van de heropening door redacteur-historicus Philip Willaert in een rijkelijk gedocumenteerde brochure gegoten. (Door op de foto hieronder te klikken, kan je de brochure downloaden.)

Boekje Crocodile Willaert
Brochure Philip Willaert

KROKODIL: op en top Kortrijkse Crocodile handcrème’

En dit is nog niet alles. Ter gelegenheid van de vernieuwde winkel wordt ook “Krokodil” gelanceerd: een op en top Kortrijkse Crocodile handcrème. De geschiedenis van Crocodile gaat terug tot 1895. In die 122 jaar passeerden heel wat producten en merken de revue. Eén product bleef echter trouw deel uit maken van het assortiment: handcrèmes. Dit inspireerde de familie Van Poucke om anno 2017 een gloednieuwe handcrème te lanceren met een geschiedenis van meer dan 120 jaar oud, maar verfijnd met de eigenschappen van de 21ste eeuw. Krokodil handcrème is een must-have voor al wie in Kortrijk woont, of ver daar buiten.

Of zoals een proefpersoon het mooi wist te omschrijven:

“Krokodil is niet alleen een zegen en verwennerij voor mijn handen, het aroma van Bergamot en Groene thee stemt me ook telkens weer een tikkeltje gelukkiger.”.

Interesse gewekt

Dankzij de vele primeurs en de grote persaandacht verspreidde het nieuws over de heropening van de Crocodile zich razendsnel. Een reclamecampagne was niet nodig.

Een nieuw hoofdstuk in de rijke geschiedenis van Crocodile kan beginnen, al weet niemand wat die toekomst brengt…

Wat kan u hier als ondernemer uit leren?

Stilzitten is geen optie. Soms moet u alle puzzelstukken opnieuw op tafel leggen en vanuit een helikopterperspectief op zoek gaan naar nieuwe kansen. Verspil uw tijd, energie en middelen niet door u vast te klampen aan het verleden, maar investeer in de toekomst. Durf dromen. Ga op zoek naar uw eigen, onderscheidend verhaal. En ga voluit!

Benieuwd hoe het nu verder gaat met de Crocodile? Breng zeker eens een bezoekje aan de sanotheek of de website (www.crocodile.be) of volg Crocodile op Facebook.

Met dank aan :

Francis Luypaert: binnenhuisarchitect
Philip Willaert: research + redactie Pharmaseum
Sophie De Cock: grafische vormgeving
Gerald Van Rafelghem: copywriter
Peter Verschuere: webdesigner
Romanie Sagaert: projectmanager

En vele anderen…

Is uw onderneming ook aan een koerswijziging toe? Aarzel niet om een klankbordsessie te boeken met marketing expert Kurt Ostyn of e-commerce expert Cis Scherpereel. Dit kan reeds vanaf € 650. 

Meer inspirerende inzichten

Steel de kennis van andere ondernemers en experten in onze blog.